Een stukje Vietnamees-Nederlandse geschiedenis

Het is ondertussen al meer dan vierhonderd jaar geleden dat de eerste Nederlanders Vietnam bezochten. Het staat allemaal uiterst boeiend beschreven in "Leeuw en Draak, vier eeuwen Nederland en Vietnam" (*). Het boek is meer dan de moeite waard om het aan te schaffen en te lezen.
Hoang Anh Tuan die in 2006 promoveerde aan de Rijksuniversiteit te Leiden op het proefschrift over de VOC in Tonkin (de oude naam van Ha Noi). beschrijft in zijn bijdrage de handel, wandel en gevechten waar de Nederlanders bij betrokken waren. Er staat ook een oude kaart bij waarop aangegeven staat waar de Nederlandse factorij was gelegen.

Tonkin/Ha Noi 1640 - Leeuw en Draak.

Toen ik onze correspondente Huyen Dao, in het dagelijkse leven werkzaam als accountant, de plattegrond opstuurde die in het boek stond, kreeg ik vrij snel het volgende antwoord terug:

Het Paleis van de Trinh Heersers werd gebouwd bij het Hoan Kiem meer (**), evenwijdig met de Rode Rivier. In 1645 kregen de Nederlanders toestemming om handel te drijven en zich in Thang Long (zo heette Ha Noi vroeger) te vestigen. De factorij werd ten oosten van het Hoan Kiem meer gebouwd. In 1649, werd de Nederlandse residentie gesloopt omdat de kroonprins er een wilde een schietcentrum wilde bouwen. De factorij verhuisde aldus naar de oever van de Rode Rivier in de buurt van de Long Bien Bridge, tussen het Kechow district en Hien Street.

Long Bien Bridge.

Dit gebied was uitstekend gelegen voor de zeilboten, met name richting Bat Trang en Chu Dau, dorpen die bekend stonden om hun aardewerk producten. Ik heb echter geen schriftelijke documentatie kunnen vinden over de productie van de fabriek in Tonkin (het gebied rondom Ha Noi). Maar er was heel veel bedrijvigheid en handel. De belangrijkste goederen die de Nederlanders kochten waren zijde, handwerk en aardewerk. De handel in Tonkin was heel belangrijk vanwege de handelsbelemmeringen die de Chinese overheid in die periode instelde.

In aanvulling hierop wil ik graag verwijzen naar het heel mooi uitgegeven boek "Discovering CRAFT VILLAGES in Vietnam, ten itineraries around Ha Noi" (***), over al die handwerkdorpjes rondom Ha Noi met veel foto's en goede route beschrijvingen. Een vraag die mijzelf erg bezig houdt is hoe het zit met dat aardewerk. Ha Noi had toen zijn 'Blauw-Witte' periode. Toevallig het soort van aardewerk dat de Portugezen en Nederlanders naar Europa brachten en wat zo populair was dat ze het in Delft het gingen namaken. Het meest befaamde was het Blauw-Witte Kraakporselein dat China in de 16e en 17e eeuw voor de export maakte, maar waarom zou de VOC dat in China kopen als ze het veel goedkoper in Vietnam konden krijgen?... Hoeveel Vietnamees porselein wordt er in Europa voor ‚cht Chinees aanzien?...

Vietnam heeft een hele rijke historie, vandaar dat een bezoek aan het Historisch museum zonder meer de moeite waard is. Wanneer Huyen Dao tijd heeft neemt ze u graag mee naar musea of andere mooie en historische plaatsen in Ha Noi. U kunt via onze redactie met haar in contact komen.

Vietnamees Historisch Museum

En die zijn er, zeker in Ha Noi, heel veel zoals bijvoorbeeld het Historisch museum dat gevestigd is in een mooi oud Frans gebouw.

Huyen Dao

(*)"Leeuw en Draak" uitgave Boom.2007, isbn 9789085065203) redactie John Kleinen e.a.

(**)in ons vorig bulletin stond de geschiedenis van dit meer:

(***) "Craft Villages" uitgave IRD/Th‚ Gi“i, 2009, isbn 9782709916714, redactie Sylvie Fanchette & Nicholas Stedman