De dochters van Au Co.

Volgens een oude legende is Vietnam meer dan 5000 jaar geleden gesticht door de Draak Lac Long die met de Fee Au Co trouwde. Ze kregen 100 kinderen, Lac Long bleef in de laagvlakten wonen met 50 kinderen en Au Co ging met haar 50 kinderen de bergen in. En zo zijn de verschillende volkeren in Vietnam ontstaan. In veel versies wordt er niet gesproken van kinderen maar van zonen. De grote vraag is dan natuurlijk "Hoe zat het met de dochters?".

Daar valt beslist veel meer over te zeggen dan dat ze er zo prachtig uitzien in de traditionele lange jurk, de Ao Dai.
China heeft vanaf 200 v.c. Vietnam meer dan 1000 jaar bezet. Met tussenpozen want ze werden regelmatig verjaagd zoals in het jaar 39 door de Twee Dames Trung (Hai Ba Trung). Een paar jaar later kwamen de Chinezen met een versterkt leger terug en had Vietnam er weer twee heldinnen bij. In elk dorp is er minstens ‚‚n straat genoemd naar de gezusters Trung. Ook vandaag de dag zijn er nog vele 'heldinnen': de alleenstaande moeders die keihard werken om hun kinderen te laten studeren en die zijn daar, zoals je verderop kunt lezen, dan ook ongelofelijk trots op hun moeder. Terecht. .

Recentelijk verscheen ook de (wetenschappelijke) vertaling van het aangrijpende boek "Luc Xi" geschreven door de veel te jong gestorven Vu Trong Phung. Geboren in 1912 stierf hij 26 jaar oud in 1939 aan longontsteking (en opium). Ook zijn vader stierf aan een longontsteking zeven maanden na de geboorte van Vu Trong Phung. Voor zijn alleenstaande moeder werden het jaren in bittere armoede, desondanks groeide Vu Trong Phung op tot een van de meest begenadigde schrijvers van de 20e eeuw..

Eerder verscheen al Dumb Luck, een vertaling van So Do uit 1936. Luc Xi is nu in een geannoteerde vertaling van Shaun Kingslay Malaney verschenen. Het is geen boek, het is een serie artikelen die Vu Trong Phung in 1930 schreef voor dagblad 'Tuong Laio' (Future), dit nadat de Burgemeester opmerkte dat Ha Noi onder de Franse bezetting 180.000 inwoners kende waarvan er 5000 in de prostitutie werkten en full time venerische ziektes verspreidden. Luc Xi was de naam van het behandelcentrum..
Vu Trong Phung vroeg zich af of de 'beschaving' die de Fransen brachten nu wel zo'n verrijking was voor het land. Dertig jaar later zouden de Amerikanen voor eenzelfde gigantische explosie van de prostitutie zorgen, maar ditmaal in Saigon. Vu Trong Phung schreef meer van deze sociale reportages en werd beschouwd als een van de beste journalisten op dit gebied. Daarnaast schreef hij nog veel meer, boeken, toneelstukken gedichten. Hopelijk wordt er meer vertaald, bijvoorbeeld de novelle "Lam Di". Het is het verhaal over Huyen die, ondanks van goede komaf, toch in de prostitutie verzeilt. Vu Trong Phung maakt er geen plat verhaal van, maar laat juist zien hoeveel verschillende factoren hun invloed hebben. In de Vietnamese literatuur geen onbekend thema, denk maar aan Nguyen Du's verhaal van Kieu. Ook dat heeft diezelfde maatschappelijke gelaagdheid. .

Dit is de trieste kant in beeld gebracht. Er is sindsdien hard gewerkt aan de verbetering van de positie van vrouwen in Vietnam. Wie nu Vietnam bezoekt zal zich verbazen over de pittigheid en leergierigheid van de huidige generatie "Dochters van Au Co". Als bezoeker wordt je voortdurend aangesproken door studenten die hun Engels willen oefenen. Het zijn vooral meiden. Maar hoe aardig ze ook overkomen, het zijn geen doetjes. Ze werken keihard en willen hogerop...want ze willen later voor hun ouders kunnen zorgen. Wat dit betreft is er nog niet veel veranderd..
Met de studenten komt het wel goed, maar wie in Ha Noi in de oude stad rondwandelt wordt daar hoofdzakelijk aangesproken door straatverkoopsters. Zo regelmatig hoor je toeristen er over klagen, hopelijk nemen die eens de moeite om het vorig jaar verschenen, door het Woman's Publishing House Vietnam uitgegeven, "Women on the move" te lezen.

In de dorpen wordt er vaak veel te weinig geld verdient waarna de vrouwen naar de stad trekken voor de broodnodige aanvullende inkomsten. Voor enkelen is het maar een paar uur reizen, die kunnen elke dag op en neer. Maar de meesten zijn dagen, weken of nog langer van huis. Ze hebben een keihard leven, lopen voortdurend het risico hun handel kwijt te raken aan de politie terwijl de verkoop ook niet echt geweldig loopt. De volgende keer dat ze je aanspreken, vraag dan eens naar hun kinderen, ze zijn er zo trots op, daar doen ze het voor, ze hebben er altijd wel foto's van bij voor als de verkoop of het weer erg tegenzit...en koop vervolgens een t-shirt of een petje voor een veel te hoge prijs. Het is wel een maand eten voor hun kroost..

Een van de Engels oefenende studentes vroeg ik waar ze vandaan kwam:

hi, roby
Mijn dorp is erg ver van Ho Chi Minh city. Het ligt in de Centrale Hooglanden regio. Het equatoriale klimaat is het hele jaar door warm, de bodem is heel vruchtbaar en rijk aan mineralen. Ideaal voor de plantenteelt.

Zoals voor koffie. In Vietnam is dit een van de belangrijkste export producten en de koffieplant is prima geschikt voor het tropische klimaat. Voor de boeren en voor mijn familie betekent koffie een redelijk stabiel jaar inkomen. Het wordt een keer per jaar geoogst maar er is wel allerlei werk dat je zorgvuldig en op het juiste moment moet doen zoals snoeien, besprenkelen en bemesten..
Naast koffie wordt er ook veel rijst veel geteeld. Op het einde van de middag kun je dan door de groene velden lopen en genieten van de frisse lucht. Achter de huizen zie je de bergen. Boeren hebben altijd veel werk, ze zijn altijd heel druk bezig. Omdat mijn vader was gestorven moest mijn moeder op het veld werken en 5 kinderen op voeden, ze is nooit hertrouwd geweest, maar toch konden wij allemaal studeren. Nu is ze oud, maar ze zal nooit hulp vragen van anderen. Ik studeer nu in Ho Chi Minh en ga binnenkort weer op bezoek bij mijn moeder, dan gaan we naar een familiefeest toe..
Linh